Saobraćaj na raskrsnici
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj pravilima saobraćaja
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj saobraćajnim znacima
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj svetlosnim saobraćajnim znacima
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj znacima koje daju ovlašćena lica
Raskrsnica je povrsina na kojoj se ukrstaju i spajaju dva ili vise puteva , kao i sira saobracajna povrsina – trg . Raskrsnice obuhvataju i pesacke prelaze i biciklisticke staze ukoliko su na tom mestu .
Vozač koji se približava raskrsnici mora da vozi sa povećanom opreznošcu koja odgovara uslovima saobraćaja i da vozi takvom brzinom da se može zaustaviti i propustiti vozila koja na raskrsnici imaju prvenstvo prolaza.
Vozac na raskrsnici sme da izvrsi skretanje , polukruzno okretanje i prolazenje pravo kroz raskrsnicu , naravno ako je to dozvoljeno saobracajnim pravilima i postavljenom signalizacijom .
Pre otpocinjanja svake od ovih radnji , vozac je duzan da se pre same raskrsnice :
-prestroji za zeljeni smer kretanja kroz raskrsnicu -da se uveri da li moze na bezbedan nacin da izvrsi zeljenu radnju ( izvrsiti provere u vozacka ogledala i okretanjem glave preko ramena – mrtvi ugao )
-na dovoljnoj udaljenosti obavestiti druge ucesnike u saobracaju o svojoj nameri -pristupiti izvodjenju zeljene radnje
Saobracajni znaci koji upozoravaju na priblizavanje raskrsnici :
PRAVILA PROLAZA VOZILA SU ISTA ZA SVE TIPOVE RASKRSNICA
Prema obliku raskrsnice mogu biti :
„Krstasta raskrsnica“ „T“-raskrsnica
Raskrsnica s kružnim „Y“-raskrnica
tokom saobraćaja
Saobraćaj na raskrsnici može biti regulisan:
Pravilima saobraćaja – Pravilo desne strane
Saobraćajnim znacima
Svetlosnim saobraćajnim znacima
Znacima koje daju ovlašćena lica
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj pravilima saobraćaja
Na raskrsnici koja nije regulisana saobraćajnim znacima, svetlosnim znacima ili znacima koje daje ovlašćeno lice, prolaz vozila kroz raskrsnicu se odvija na osnovu pravila desne strane i ovo pravilo vazi na svim raskrsnicama .
Vozač koji prolazi kroz raskrsnicu dužan je da propusti vozilo koje nailazi s njegove desne strane.
Od ovog pravila su izuzeta :
vozila pod pratnjom (samo kada daju propisane zvučne i svetlosne znake)
vozilia sa prvenstvom prolaza (vozila policije, hitne pomoći, vatrogasne službe i vojne policije) samo kada daju propisane zvučne i svetlosne znake
sinska vozila
Primer :
Prednost prolaska na raskrsnici u situaciji kao na slici ima zeleni automobil koji moze da ide pravo , levo ili desno , ali ipak ima prednost jer dolazi sa desne strane crvenom automobilu
U situaciji kao na slici gde vozila zadrzavaju pravac kretanja , redosled prolaska je sledeci :
zeleni automobil
crveni
i na kraju sivi automobil
Prednost prolaska kroz raskrsnicu ima sivi automobil jer nailazi zelenom automobilu sa desne strane
U situaciji kao na slici nijedno vozilo nema prednost , odnosno , svako vozilo svakom vozilu dolazi sa desne strane , pa se vozaci moraju sami sporazumeti o redosledu prolaska
Na prikazanoj slici , redosled prolaza je sledeci :
– zeleni automobil
– crveni
– sivi
– i na kraju plavi automobil .
U situaciji kao na slici vozila prolaze istovremeno jer im se ne seku pravci kretanja i samim tim nema potrebe da jedno vozilo stane radi propustanja drugog .
Vozač vozila koji na raskrsnici skreće ulevo ( plavi automobil ) dužan je da propusti vozilo ( sivi automobil ) koje dolazeći iz suprotnog smera , na raskrsnici zadržava pravac svog kretanja ili skreće udesno.
Plavom automobilu , vozilo koje dolazi u susret i zadrzava pravac kretanja ili skrece udesno , takvo vozilo dolazi sa desne strane i ima prednost . Iako je ova situacija neshvatljiva u prvom trenutku , jer se vozila pre susreta nalaze na istom pravcu ali suprotnih smerova , kada se ovakva radnja skretanja rasclani po fazama , postaje jasno da vozilo koje skrece ulevo ima vozilo sa svoje desne strane koje mora da propusti .
Vozač koji pri skretanju vozila preseca biciklističku stazu ili traku dužan je da propusti vozila koja se kreću po biciklističkoj stazi ili traci.
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj saobraćajnim znacima
Na ovim raskrsnicama uvek se jednim putem – ulici daje prvenstvo prolaza u odnosu na druge ulice , zbog veceg intenziteta saobracaja na njoj .
Saobracajni znaci koji regulisu saobracaj na raskrsnici su :
Vozač koji ulazi vozilom na put koji je saobraćajnim znakom označen kao prvenstvom prolaza, dužan je da propusti sva vozila koja se kreću tim putem.
Ovo pravilo vazi i za sinska vozila – tramvaje , dok vozila policije , hitne pomoci , vatrogasne sluzbe i vozila oruzanih snaga kada su na zadatku imaju prvenstvo prolaza bez obzira da li dolaze sa leve ili desne strane ili sa sporednog puta u odnosu na sva vozila , pa i na vozila koja se krecu po sinama .
Primer :
U situaciji kao na slici prvenstvo prolaza ima plavi automobil u odnosu na crveni .
Prednost prolaska u situaciji kao na slici ima zeleni automobil
( vozilo koje je vec u kruznom toku ).
Vozač je dužan da propusti sva vozila koja se kreću putem na koji ulazi i kad taj put nije saobraćajnim znakom označen kao put sa prvenstvom prolaza ako vozilom ulazi sa zemljanog puta na put sa kolovoznim zastorom ili ako na put ulazi sa površine na kojoj se ne vrši saobraćaj.
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj svetlosnim saobraćajnim znacima
Na raskrsnici i na drugom mestu na kome je saobraćaj posebno regulisan uredjajima za davanje svetlosnih saobraćajnih znakova, vozač je dužan da postupi po značenju svetlosnog saobraćajnog znaka.
Saobracajni znak – 
koji je postavljen na svetlosnom saobracajnom znaku sluzi da regulise raskrsnicu ukoliko semafor zbog kvara ne regulise saobracaj .
Vozač koji je vozilom ušao u raskrsnicu na kojoj je saobraćaj regulisan uređajima za davanje svetlosnih saobraćajnih znakova, može da napusti raskrsnicu ne čekajući da svetlosnim saobraćajnim znakom saobraćaj bude otvoren u pravcu kojim namerava da produži kretanje, pod uslovom da propusti sve učesnike u saobraćaju koji se kreću pravcem u kome je saobraćaj otvoren.
Vozač kome je svetlosnim saobraćajnim znakom dozvoljen ulazak u raskrsnicu ne sme vozilom da uđe u raskrsnicu, ako je gustina saobraćaja takva da se on sa vozilom očigledno mora da zaustavi u raskrsnici i da na taj način pri promeni svetlosnog znaka ometa ili onemogući saobraćaj vozila koja dolaze sa bočnih kolovoza.
Crveno vozilo ( pozicija br. 2. ) , sme da izvrsi skretanje , posto ima upaljenu zelenu strelicu koja oznacava uslovno skretanje u desno – iako je na semaforu upaljeno crveno svetlo , posto predhodno propusti vozila ( pzicija 1. i 3. ) koja se krecu ulicom gde je dozvoljen saobracaj u tom trenutku .
Ovakav svetlosni saobracajni znak moze biti postavljen na prilazu ili na izlasku iz raskrsnice i sluzi da obavesti vozace kojom brzinom da se krecu ( u datom momentu ) da bi sve raskrsnice koje se nalaze na pruzanju tog puta prosli u tz. Zelenom talasu , odnosno , bez zaustavljanja – usporavanja .
Na slici je prikazan dodatak svetlosnom saobracajnom znaku,koji obavestava vozace koliko ce jos biti ukljuceno crveno svetlo na semaforu.
Taj dodatak semaforu ujedno obavezuje vozace da iskljuce rad motora,dok je crveno svetlo ukljuceno, jer na taj nacin smanjuju buku i zagadjenost vazduha.
Saobraćaj na raskrsnici regulisanoj znacima koje daju ovlašćena lica
Kad na raskrsnici , reguliše saobraćaj ovlasceno lice , vozači su dužni da postupaju po znacima koje on daje polozajem tela , ruku ili na drugi nacin , bez obzira na ostalu signalizaciju .